25 december is in de Germaanse traditie de eerste dag van het Joelfeest en zonnewendefeest. Een feest ter ere van de zonnegod Frey. De oorsprong van het Christelijk kerstfeest, de kerststronk en de marsepeinen varkentjes. Ontdek hier dé weetjes omtrent het onstaan van het kerstfeest en het recept voor gebraiseerd everzwijn.
Inhoudsopgave
Joelfeest
In de Germaanse traditie is 25 december de eerste dag van het Joelfeest en zonnewendefeest. Een feest ter ere van de zonnegod Frey. Het duurde twaalf dagen, waarvan de kortste dag van het jaar de belangrijkste was. Men ontsteekt dan het Joelvuur en offert een everzwijn.
De boomstam die aangestoken wordt, blijft een lange tijd branden. Wellicht zijn de kerststronken bij de banketbakkers daar nu een herinnering aan.
Constantijn de Grote koppelde dit Germaanse feest aan de geboorte van Jezus en bepaalde dat Kerstfeest voortaan altijd op 25 december moest worden gevierd.
‘Bretzelsonndeg 2025’: mooi versierd gebak voor geliefden
'Bretzelsonndeg' is een unieke Luxemburgse traditie die jaarlijks op de vierde zondag van de vastentijd wordt gevierd. Het is een...
Krachtige initiatieven die de Brusselse horecasector boosten in 2025
In een stad die bekend staat om haar culinaire diversiteit en levendige straatcultuur, neemt de Brusselse horecasector het heft in...
Voedingsleer op school in 2025: noodzaak of luxe?
In een tijd waarin obesitas onder jongeren toeneemt en voedselgerelateerde ziekten een steeds groter probleem vormen, komt de vraag op...
Symboliek
Het everzwijn of zwijn speelt al van oudsher in de symboliek een belangrijke rol. Het is het zinnebeeld van de lente en de zonneschijn waar men in deze midwintertijd en Joelfeest naar uitkijkt.
Een varken in de winter houden, was voor de mensen in de Lage Landen heel belangrijk om de winter goed door te komen. Een varken leefde van restafval en was goedkoop om te houden. Als de mensen door de voedselvoorraad heen waren konden ze door het varken gezond en wel de winter doorkomen.
Geluksvarkens
De varkens(koppen) van marsepein doen denken aan geluksvarkens die men aan de god Freyr tijdens het Joelfeest offerde.
De Duitse uitdrukking “Schwein haben” betekent “geluk hebben” en herinnert nog aan het oude volksgeloof. Het varken was aan Freyr gewijd. De varkentjes in marsepein zijn daar een overblijfsel van. Marsepein is van amandelnoten gemaakt en verwijst dus ook naar de vruchtbare levenszaden.
Aan Freyr als god van rijkdom herinneren ook nog de spaarvarkens.
Salade van doperwten en hun scheuten, erwtencoulis met munt, gele kerstomaten en citroen
Erwten drogen snel uit, laat ze dus niet te lang liggen. Je bewaart ze best op een koele plek in...
Tartaar van Wagyu met asperges, radijs, kappertjes, rode ui, gebakken aardappelen en roerei
Topchef Francesca Sterckx ging aan de slag met Waguy van Hof van Ossel. Kenners en topchefs spreken in de overtreffende...
Vlaswijting met groene asperges, sinaasappel, artisjok en crumble van chorizo
Het vlees van vlaswijting is fijn en gelaagd en volgens kenners één van de lekkerste vissen. De kwaliteit van het...
Everzwijn
Sinds 2006 is het everzwijn steeds nadrukkelijker aanwezig in Vlaanderen. De ene onthaalt het dier op gejuich, de andere ziet het dier liever zo snel mogelijk weer verdwijnen. Feit is dat het everzwijn behoort tot het inheems wild en een verrijking kan vormen voor de biodiversiteit.
NOOR & NOOR 
The Mastercooks of Belgium
Jeanne Gennar, Coffee with a Soul
Chef & Knife
BIOMARINE composteerbare rietjes
Bulles de Princesse
Restaurant Cédric
Weilandshof
Kyzoe Hosting & Design
Belgische Keurslagers
Verschillende namen
Naargelang de leeftijd krijgt het everzwijn verschillende namen:
- everjong (frisling): tot de leeftijd van 6 maanden;
- bête rousse: van 6 maanden tot 1 jaar (heeft een rode vacht en weegt 15 tot 60 kg)
- bête de compagnie: van 1 tot 2 jaar (60 tot 80 kg)
- ragot of bête noire: op 2 jaar (zijn vacht wordt donker)
- tiers-an: op 3 jaar
- quartenier: op 4 jaar
Oudere varkens worden “porc entier”, “solitaire” of “ermite” genoemd.
Lees ook deze interessante artikels:
Culinair
Vooral het jonge dier is culinair interessant, hun vlees is zacht en bijzonder fijn van smaak. Hoe ouder het dier, hoe krachtiger de smaak van het vlees.
Een jong everzwijn tot twee jaar oud hoeft niet gemarineerd te worden, oudere dieren wel. De bouten en koteletten zijn het fijnst en kunnen bereid worden zoals varkensvlees.
Gebraiseerd everzwijn
Tijdens het Joelfeest wordt een everzwijn geofferd. Hierbij een klassiek recept.
Deel dit blogartikel!
Ken jij andere professionals, hobbykoks, collega’s, vrienden en/of kennissen die ook wat kunnen hebben aan onze blogartikels? We zouden het heel fijn vinden dat je dit blogartikel in jouw netwerk deelt. Het kan makkelijk met de onderstaande sociale media-knoppen. Alvast bedankt!
